ಅಚ್ಚ-ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಒರೆಗೂಡಿಕೆ ಕಟ್ಟಳೆಗಳು

*ಓದಲು ನೆರವಿಗೆ ಬರಹದ ಕೊನೆ ನೋಡಿರಿ

ಅಚ್ಚ-ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಒರೆಗೂಡಿಕೆ ಕಟ್ಟಳೆಗಳು

ಒರೆಗೂಡಿಕೆ ಅಂದರೆ ಎರಡು ಒರೆಗಳನ್ನು ಕೂಡಿಸಿ/ಸೇರಿಸಿ ಉಲಿಯುವ ಕೆಲಸ. ಹೀಗೆ ಒರೆಗಳನ್ನು ಕೂಡಿಸಿದಾಗ ಕೆಲವು ಮಾರ್ಪಾಟುಗಳ ಆಗುವುವು.

ಈ ಒರೆಗೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಮುನ್ನೊರೆಯು ಯಾವ ಅಕ್ಕರದಿಂದ ಕೊನೆಯಾಗುವುದು, ಮತ್ತು ಹಿನ್ನೊರೆಯು ಯಾವ ಅಕ್ಕರದಿಂದ ಮೊದಲಾಗುವುದು ಎನ್ನುವುದರ ಮೇಲೆ
೧) ಸೊರಗೂಡಿಕೆ - ಎರಡು ಸೊರಗಳು ಕೂಡುವುದು
೨) ಬೆಂಜಣಗೂಡಿಕೆ - ಎರಡು ಬೆಂಜಣಗಳು ಕೂಡುವುದು
ಎಂದು ಎರಡು ಬಗೆ ಮಾಡಬಹುದು.

ಸೊರಗೂಡಿಕೆ
ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗಲೂ ಒರೆಗೂಡಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಮೊನ್ನೊರೆಯ ಕೊನೆಯ ಸೊರ ಕಾಣೆಯಾಗುವುದು.

ಅಂದು + ಎನಗೆ = ಅಂದೆನಗೆ
ಈಗ + ಈಗ = ಈಗೀಗ
ಅಲ್ಲಿ + ಅಲ್ಲಿ = ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ
ಇಲ್ಲಿ + ಇಲ್ಲಿ = ಇಲ್ಲಿಲ್ಲಿ

ಹೆಸರೊರೆಗಳು ಸೇರಿಸುವಾಗ ಮೊದಲು ಹೆಸರೊರೆಯನ್ನು ಒಂದನೇ ವಿಬಕುತಿಗೆ ತಂದು ಬಳಿಕ ಸೇರಿಸ ಬೇಕು.

ನಿಂಗ => ನಿಂಗನು/ನಿಂಗರು
ನಿಂಗರು + ಅಲ್ಲಿ = ನಿಂಗರಲ್ಲಿ
ನಿಂಗನು + ಇಂದ = ನಿಂಗನಿಂದ

ಹೊಳೆ => ಹೊಳೆಯು/ಹೊಳೆಗಳು
ಹೊಳೆಯು + ಈಗ = ಹೊಳೆಯೀಗ
ಹೊಳೆಯು + ಅಂದು = ಹೊಳೆಯಂದು

ಹೀಗೆ. ( ತಪ್ಪುಗಳಿದ್ದರೆ ತಿಳಿಸಿರಿ )

ಬೆಂಜಣ ಕೂಡಿಕೆ
ಮುನ್ನೊರೆಯ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಮತ್ತು ಹಿನ್ನೊರೆಯ ತುದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಬೆಂಜಣಗಳ ಕೂಡಿಕೆ.

ಕಟ್ಟಳೆಗಳು
ಕ => ಗ,
ಹುರಿ + ಕಡಬು = ಹುರಿಗಡಬು
ಕೆನ್ + ಕಣ್ಣು = ಕೆಂಗಣ್ಣು ( ಇಲ್ಲಿ ನ್ => ೦ ಆಯಿತು )

ತ => ದ,
ಪುಲಿ + ತೊಗಲು = ಪುಲಿದೊಗಲು
ಕೆನ್ + ತಾವರೆ = ಕೆಂದಾವರೆ
ಬೆಟ್ಟ + ತಾವರೆ = ಬೆಟ್ಟದಾವರೆ

ಪ => ಬ,
ಎಣ್ + ಪತ್ತು = ಎಂಬತ್ತು ( ಣ್ => ೦ )
ತೊಂ + ಪತ್ತು = ತೊಂಬತ್ತು

ಪ,ಬ,ಮ => ವ
ನುಡಿ + ಮಣಿ = ನುಡಿವಣಿ
ಮುಂದು + ಪರಿ = ಮುಂದುವರಿ
ನನೆ + ಬಿಲ್ಲ = ನನೆವಿಲ್ಲ

ಸ => ಚ
ಇನ್ + ಸರ = ಇಂಚರ

ಡ => ೞ
ಮಾಡ್ + ಪುದು => ಮಾೞ್ಪುದು
ನೋಡ್ + ಪುದು => ನೋೞ್ಪುದು

=====================================================
ಒರೆ = ಪದ, word
ಒರೆಗೂಡಿಕೆ = ಪದಸಂಧಿ
ಹೆಸರೊರೆ = ನಾಮಪದ, noun
ಕೆಲಸದೊರೆ = ಕ್ರಿಯಾಪದ, verb
ಮಾರ್ಪು/ಮಾರ್ಪಾಟು = ಬದಲಾವಣೆ, ವ್ಯತ್ಯಾಸ
ಉಲಿ, ನುಡಿ, ಸೊಲ್ಲು = pronounce, ಉಚ್ಚಾರ ಮಾಡು
ಮೊನ್ನೊರೆ( ಮುನ್ + ಒರೆ ) = ಮುಂದಿನ ಒರೆ
ಹಿನ್ನೊರೆ ( ಹಿನ್ + ಒರೆ ) = ಹಿಂದಿನ ಒರೆ
ಸೊರ = ಸ್ವರ
ಅಕ್ಕರ = ಅಕ್ಷರ
ವಿಬಕುತಿ = ವಿಭಕ್ತಿ
ಬೆಂಜಣ = ವ್ಯಂಜನ